تنظیم ورود و خروج به یک بازار نباید به یک تشکل و بخش خصوصی و ذی‌نفعان آن واگذار شود

نشست دانشجویی با موضوع اشتغال‌زایی و انحصارات صنفی با بررسی نقش کانون وکلا در بازار خدمات حقوقی در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی با حضور کارشناسان اقتصادی و سخنگو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس برگزار شد.

به گزارش عطنا، حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در خصوص نظر رئیس جدید قوه قضاییه در مورد انحصار در بازار خدمات حقوقی گفت: آقای رئیسی با انحصار در بازار وکالت مخالف است. ایشان معتقد است انحصارگرایی در این بازار قیمت وکالت را بالا می‌برد و سبب اطاله دادرسی می‌شود.

وی افزود به نظر بنده، راه وکیل شدن تا حدودی باید باز گذاشته شود. در کمیسیون حقوقی و قضایی ما نسبت به طرح جامع آموزش و پذیرش وکالت ناامید نیستیم سعی ما این است که این موضوع را حل کنیم.

سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در خصوص انحصار در بازار وکالت گفت: نظر ما این است که انحصار در بازار وکالت باید شکسته شود. بنده جز کسانی هستم که معتقدم قرار گرفتن وکالت و وکلا در نزد کانون وکلا امری مذموم و قبیح است.

وی افزود: در کمیسیون حقوقی و قضایی نیز بحث شده که لایحه وکالت که انحصار را در دست کانون وکلا قرار داده بود و مرکز مشاوران را مورد تخریب قرار داده بود، رأی نیاورد.

در ادامه علی نصیری اقدم، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه طباطبائی در خصوص نظر اقتصاددانان بزرگ دنیا در زمینه ایجاد تشکل‌ها و انحصار در بازار گفت: در مباحث تئوریک عده‌ای از اقتصاددانان بزرگ دنیا مانند آدام اسمیت، میلتون فریدمن، منکر اولسون و ... معتقدند؛ کارکرد اصلی تشکل‌ها توزیع رانت بین خود است. برای مثال آدام اسمیت یک جمله معروف دارد که می‌گوید از این بترسید که بازرگانان به دورهم جمع شوند و چایی بخورند، منظور این است که وقتی آنان دورهم جمع می‌شوند تنها به فکر منافع صنفی خود هستند و هیچ‌چیز دیگری برای آنان اهمیت ندارد.

وی در رابطه با مباحث تئوریک اقتصادی در خصوص تشکل‌گرایی و انحصار در بازار، نظرات منکر اولسون یکی از بزرگ‌ترین مخالفین جدی تشکل‌گرایی را مطرح کرد و گفت: به عقیده این اقتصاددان‌ها تشکل‌ها برای منافع صنفی خود شکل می‌گیرند و به فکر دیگر افراد جامعه نیستند. حتی وی پای خود را در بحث تشکل‌گرایی فراتر گذاشته و می‌گوید اگر کشورها را از یکسو بر اساس رشد اقتصادی و از سوی دیگر بر اساس قدرتمندی تشکل‌ها تقسیم کنیم آن کشورهایی که تشکل‌های قدرتمندتری دارند رشد اقتصادی کمتری نیز دارند.

این عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی ضمن بی‌سابقه بودن استقلال برخی نظامات صنفی ایران در دنیا گفت: استقلال و جدا بودن از بدنه دولت برخی سازمان‌ها و تشکل‌ها مانند سازمان نظام پزشکی، کانون وکلا دادگستری و کانون کارشناسان دادگستری در دنیا بی‌سابقه است. تنظیم ورود و خروج به یک بازار نباید به یک تشکل و بخش خصوصی و ذی‌نفعان آن واگذار شود.

وی افزود: وقتی در بازار انحصار شکل بگیرد ذی‌نفعان راه ورود به بازار را می‌بندند، مانع ورود ایجاد می‌کنند و دستمزدهای خود را بالا می‌برند. در نتیجه چنین اتفاقی سبب ایجاد صف در آزمون وکالت، بالا رفتن حق‌الزحمه وکالت می‌شود. در چنین بازاری تنها کسانی که درون آن بازار حضور دارند مهم هستند. توجیه این گروه بدین‌صورت است که برای آن‌یک پوشش مقدس درست می‌کنند که حرفه ما مقدس است.

نصیری اقدم گفت: استقلال بحث کاملاً درستی است اما استقلال ربطی به دادن یا ندادن مجوز ورود به یک تشکل و انجمن ندارد و تشکل نباید سلیقه‌ای عمل کند و در این خصوص قانون باید حاکم باشد.

علی سعدوندی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه استرالیایی وولونگونگ نیز در این نشست در خصوص سرانه تعداد وکیل در کشور گفت: به گفته کارشناسان در ایران به ازای هر صد هزار نفر 76 وکیل وجود دارد این در حالی است که میانگین دنیا به ازای هر صد هزار نفر 240 وکیل وجود دارد حال با حرکت به سمت میانگین دنیا در ایران حدود 530 هزار شغل ایجاد می‌شود.

در پایان عضو هیئت‌علمی دانشگاه استرالیایی وولونگونگ، ضمن تأکید بر وجود انحصار در بازار خدمات حقوقی گفت: در ایران باتورم پرونده مواجه هستیم. ما باید به سراغ تک‌تک صنوف برویم و انحصار موجود در آن‌ها را از بین ببریم انحصار می‌تواند خودبه‌خود به وجود آید ولی نمی‌تواند خودبه‌خود ادامه پیدا کند مگر از طریق قانون و دولت پشتوانه داشته باشد.